October 17, 2010

တဿ္မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္ (Parenting)

တဿ္ကတိၯလဿညါ

ပဖိပလံၯန႔ဢ္ မ့ဿ္တဿ္န႔ဿ္သါလဿယြၯ (စံး. ၁၂၇း၃) အဃိ ပဘဢ္ပာ္လုဿ္ပာ္ပွ႔ၯအီၯ၊ ပဖိပလံၯမ့ဿ္ လဿဿ္ လုဿ္ဒိဢ္ပွ႔ၯဒိဢ္လဿ ခါဆူညါအတဿ္သူဢ္ထီဢ္အဂီဿ္ စ့ဿ္ကီးန႔ဢ္လီၯ. အဃိ ပဘဢ္က်ဲးစဿးကဲထီဢ္ ခရံာ္ဖိ ပွၯပဿၯတဿ္စုလီဿ္ခီဢ္ခိဢ္အဂ့ၯ ကတဿဿ္ခီဖ်ိ ပပဿၯပဖိပလံၯ တဖဢ္သ့သ့ဘဢ္ဘဢ္ အပူၯလီၯ. Christian stewardship မိဿ္ပဿ္မ့ဿ္ တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္သရဢ္အဆိကတဿဿ္လဿ အပွၯဟံဢ္ဖိအဂီဿ္ ဒဢ္၀ဲန႔ဢ္လီၯ. သ့ဢ္လဿအဂ့ၯဟဲလဿအဂံဿ္၊ ဖိလဿအဂ့ၯဟဲလဿမိဿ္ပဿ္ (အသီးေကာင္းသည္ အျမစ္မွ၊ သမီးေကာင္းသည္ အမိမွ) အဃိ တဿ္မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္ (Parenting) အံၯ မ့ဿ္တဿ္လဿအကါဒိဢ္ တက့ဿ္လီၯ. အဃိ ပကဆိကမိဢ္သကိး တဿ္ဂ့ဿ္တဖဢ္လဿ တဿ္မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္ဒ္လာ္ အသိးန႔ဢ္လီၯ.

မိဿ္ဂ့ၯပဿ္၀ါအရူဿ္အသဲးအဘီ (၂၀).

၁. မိဿ္ပဿ္ကဘဢ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္္ဖိတဖဢ္ လဿတဿ္သူအသးလဿယြၯ (သခင္ဘုရားအား ဆာငတ္ျခင္း).
၂. ကဲဒိဂ့ၯတဲာ္ဘဢ္လဿ တဿ္ဟ့ဢ္ခီဟ့ဢ္နီၯ (တဿ္ဟ့ဢ္မၯဘူဢ္) တဿ္ဆံဆဲဢ္ပူတပူ၊ တစွီၯဟုသး.
၃. မိဿ္ဒီးပဿ္ကဘဢ္အိဢ္ဒီး တဿ္အဲဢ္လိာ္ကြံလိာ္သး အလဿအပွဲၯန႔ဢ္လီၯ. ခီဖ်ိဖိတဖဢ္ ပလဿဿ္ဘဢ္ တဿ္ဒ္သိးအံၯအဃိ အသးမံ၀ဲလဿ အ၀ဲသ့ဢ္အတဿ္ဘံဢ္တဿ္ဘဿ အဂီဿ္လီၯ. (ဘ၀လံုၿခံဳမႈ)
၄. မိဿ္ပဿ္တဖဢ္ ကဘဢ္အိဢ္ဒီး လုဿ္လဿအဂ့ၯလဿ အမူထြဲမၯထြဲ၀ဲဒ္ အတဿ္စံဢ္ညီဢ္တဲာ္ပာ္လီၯ တဿ္သိဢ္ တဿ္ဘ်ဿအိဢ္၀ဲဒဢ္ အသိးန႔ဢ္လီၯ.
၅. မိဿ္ပဿ္ခံဂၯအံၯ ကဘဢ္အိဢ္ဒီး တဿ္ဒိကနဢ္လိာ္သး ခီစဲးခီစဲးယဿ္ခီယဿ္ခီ ဒီး ကဘဢ္ကဲထီဢ္တဿ္အ ဒိအဂ့ၯလဿ ဖိတဖဢ္ကဒိကနဢ္လိာ္သးအဂီဿ္လီၯ.
၆. ဘဢ္အဲဢ္ဖိတဖဢ္ တပယူာ္ဃီ တဘဢ္သန႔ၯထီဢ္အသးလဿ တဿ္ဂ့ဿ္တဿ္ခဿးတမံၯမံၯ အဖီခိဢ္ဘဢ္.
၇. မိဿ္ပဿ္အတဿ္သးစဲ ကဘဢ္အိဢ္တထံဢ္ဃီလဿ အဖိအဖီခိဢ္. (အာရံုစူးစိုက္မႈ)
၈. မိဿ္ပဿ္ကဘဢ္ပာ္လီၯ တဿ္သိဢ္တဿ္ဘ်ဿတဖဢ္လဿ အဖိတဖဢ္ အဂီဿ္ခီဖ်ိ မိဿ္ပဿ္အတဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံ အလဿအပွဲၯအပူၯ.
၉. မ့ဿ္အဿဢ္လီၯဖိတဖဢ္ဒီး တမၯဟးဂီၯ အတဿ္အဿဢ္လီၯဘဢ္.
၁၀. မ့ဿ္ပွၯအဿဢ္လီၯ အတဿ္ဂံဿ္စဿ္ဘါစဿ္လဿ ဖိတဖဢ္အမဲာ္ညါဖ်ိဖ်ိဖ်ါဖ်ါ၊ ရွဲရွဲပ်ီပ်ီ၊ ခီဖ်ိတဿ္အံၯ အဃိဖိ တဖဢ္ ကဲထီဢ္ပွၯလဿ အတဿ္ဂံဿ္စဿ္ဘါစဿ္သ့.
၁၁. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္လဿ အအိဢ္ဒီးတဿ္၀ံသးစူၯ.
၁၂. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္လဿ အသ့သ့ဢ္ညါတဿ္ဘ်ဳးတဿ္ဖွိဢ္၊ သ့စံးဘ်ဳးတဿ္.
၁၃. မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အသ့သိဢ္လိဖိတဖဢ္ ဒ္သိး အကသ့ကဲထီဢ္ တဿ္ခ့တဿ္ပွၯလဿအဂ့ၯ.
၁၄. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အက်ဲးစဿး အိဢ္မူထြဲဒ္တဿ္ သိဢ္စီဆွံအတဿ္နဲဢ္က်ဲအိဢ္၀ဲအသိး.
၁၅. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ မူထြဲမၯထြဲလံာ္စီဆွံ အက်ဲဒီး အသႏူ.
၁၆. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္လဿ အဘါထုကဖဢ္န႔ဿ္တဿ္သပွဿ္ပွဿ္လဿအဖိတဖဢ္အဂီဿ္.
၁၇. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အနာ္ယြၯနီဿ္နီဿ္.
၁၈. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အက်ဲးစဿးပာ္သူဢ္ပာ္သးလဿ အကဟ့ဢ္နီၯလီၯန႔ဿ္ ဖိတဖဢ္လဿ တဿ္စုလီဿ္ခီဢ္ ခိဢ္ တဿ္ထူးတဿ္တီၯ.
၁၉. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အဟ့ဢ္သါဖိတဖဢ္လဿ တဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္သ့.
၂၀. မ့ဿ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အတမၯသးဒိဢ္ဘဢ္အဖိ အလံၯတဖဢ္ဘဢ္လီၯ.

တဿ္ဟ့ဢ္ကူဢ္မိဿ္ပဿ္တဖဢ္လဿ အကဟးဆွဲးတဿ္မၯသးဒိဢ္ဖိတဖဢ္အသး. တဿ္နဲဢ္က်ဲအဘီ (၂၀).
(By Dr. Joseph Tan)
၁. တတီဘဢ္အဃိ (မတရားျခင္း)
၂. တဿ္ကတိၯလဿအတဖိးမံလိာ္ဘဢ္အသးအဃိ (ေရွ႕ေနာက္စကားမညီျခင္း)
၃. တဿ္ဘဢ္လိာ္ဖိးဒ့တဂ့ၯဘဢ္အဃိ (လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈမရွိျခင္း)
၄. တကနဢ္ဖိတဖဢ္ဘဢ္အဃိ
၅. တဿ္စံဢ္ညီဢ္တတီဘဢ္အဃိ
၆. တပာ္ဂံဿ္ပာ္ဘါဘဢ္အဖိတဖဢ္အဃိ (ကိုးစားမႈမရွိျခင္း)
၇. ဖိသဢ္လဿအတဿ္အိဢ္မူလီၯတိဿ္တဖဢ္ သးဒိဢ္အမိဿ္အပဿ္သ့ (အသက္တာက်ဆင္းေသာကေလး)
၈. ဖိလဿအမဲာ္ဆွးသ့တလဿ ညီႏုဿ္သးဒိဢ္မိဿ္ပဿ္သ့ (ရွက္ကိုးရွက္ကန္းျဖစ္ျခင္း)
၉. ဖိသဢ္လဿဘဢ္တဿ္ကြဿ္ကပာ္အီၯတဖဢ္ (ဥပကၡာျပဳခံရေသာကေလး)
၁၀. တဿ္တီဿ္ဖိတဖဢ္လဿတဿ္သးဒိဢ္အပူၯ.
၁၁. မိဿ္ပဿ္လဿအပာ္လီၯ အတဿ္မုဿ္လဿဒိဢ္ဒိဢ္မုဿ္မုဿ္ ထီထီလဿဖိတဖဢ္အဖီခိဢ္. (အလြန္ျမင့္မားေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားမိျခင္း)
၁၂. တဿ္ဂ့ဿ္တမံၯဃီအံၯ မ့ဿ္ဘဢ္တဿ္ကတိၯအီၯလဿ ဖိတဖဢ္အနဿ္ပူၯခဲအံၯခဲအံၯ (နားပူနားဆာလုပ္ျခင္း).
၁၃. ထိဢ္သႀတီၯအဖိတဖဢ္ဒီး ပွၯဂၯအဖိတဖဢ္အဃိ.
၁၄. တဿ္ကိးဖိအမံၯ - ဖိတနီၯတအဲဢ္ဒိးလဿ တဿ္ကကိးအမံၯဘဢ္. (နာမည္ေခၚဆိုတတ္ျခင္း)
၁၅. သူဢ္ဂဲၯဖါခူတဿ္ (ေအာ္ဟစ္ေအာ္ေငါက္တတ္ျခင္း)
၁၆. စံဢ္ညီဢ္ကမဢ္ဘဢ္၊ ဆိကမိဢ္ကမဢ္ဘဢ္ ဖိတဖဢ္အဃိ (မွားယြင္းစြာစြပ္စြဲျခင္း)
၁၇. မၯဘဢ္ဒိဘဢ္ထံး ဖိတဖဢ္အတဿ္ပာ္သူဢ္သာ္သး၊ တဿ္ဆိကမိဢ္ဆိကမး.
၁၈. တဿ္အကလုဿ္အသီဢ္လဿ အတမ့ဿ္ဘဢ္ဒ္ညီႏုဿ္အသိး. (အသံအိုးကမူမမွန္ျခင္း)
၁၉. တ၀ံသးစူၯဖိတဖဢ္ဘဢ္အဃိ.
၂၀. တဿ္တဟ့ဢ္ တဿ္သဘ်႕လဿ အၾကဿး၀ဲဘဢ္၀ဲအဃိ.

ဟံးန႔ဿ္အီၯလဿ သရဢ္ဒိဢ္သီကႜံဢ္ အတဿ္ကြဲးလဿ ကညီကႜိဖိကရဿ တနံဢ္တဘ်ီမဲးကစံ (၂၀၀၀-၂၀၀၁) အပူၯန႔ဢ္လီၯ.

မ္ယြၯဆိဢ္ဂ့ၯပွၯဖးလံာ္ဖိကိးဂၯဒဲးတက့ဿ္....

0 comments:

Post a Comment