လံာ္ရိဖွိဢ္လီၯဘီလီၯမုဿ္လဿ ထံဖံးခိဢ္တဖ်ဿဢ္ (M.V. Doulos)

တုၯပစံး လံာ္ရိဖွိဢ္န႔ဢ္ ပနဿ္ပဿဿ္ပ၀ဲလဿမ့ဿ္လံာ္ပာ္ဖွိဢ္အသးအကလုာ္ကလုာ္ လဿအဘဢ္တဿ္ပာ္ဖွိဢ္ အီၯလဿဒဿးဖးဒိဢ္တဖ်ဿဢ္အပူၯ အိဢ္၀ဲဒဢ္လဿ ဟီဢ္ခိဢ္အဖီခိဢ္န႔ဢ္လီၯ. မ့မ့ဿ္လံာ္ရိဖွိဢ္လီၯဘီလီၯမုဿ္ လဿအဂ့ဿ္ကဘဢ္တဿ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္အီၯတဖ်ဿဢ္အံၯ အိဢ္၀ဲဒဢ္လဿထံဖံးခိဢ္၊ လဲၯ၀ဲက့ၯ၀ဲဆူထံကီဿ္တဘ့ဢ္ ဘဢ္တဘ့ဢ္၊ ကဲထီဢ္တဿ္ဘ်ဳးတဿ္ဖွိဢ္လဿအလဲၯတုၯ၀ဲဆူ ကီဿ္တဘ့ဢ္ဘဢ္တဘ့ဢ္အဂီဿ္ဒိဢ္မးန႔ဢ္လီၯ.

လံာ္ရိဖွိဢ္ဖးဒိဢ္တဖ်ဿဢ္အံၯ အိဢ္ဒီးအတဿ္ကြဿ္စိလဿအမ့ဿ္ ထံကီဿ္တဘ့ဢ္ဒီးတဘ့ဢ္လဿတဿ္နဿ္ပဿဿ္လိာ္ သး၊ တဿ္ရ့လိာ္မုာ္လိာ္သးလဿတဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံ၊ တဿ္ဃူတဿ္ဖိးအဂီဿ္၊ဒ္သိးပွၯဟီဢ္ခိဢ္ဖိတဖဢ္ ကအိဢ္ဒီး တဿ္ကူဢ္သ့၊တဿ္သ့ဢ္ညါ ကအါထီဢ္၊ ကထီထီဢ္ ကလဿထီဢ္ပွဲၯထီဢ္၀ဲအဂီဿ္န႔ဢ္လီၯ. အဂ့ဿ္ဒ္အံၯ တဿ္ကတိၯအိဢ္၀ဲဒဢ္လဿ ႃတဿ္ကူဢ္သ့ဒီးတဿ္သ့ဢ္ညါန႔ဢ္ အိဢ္ဒဢ္လဿလံာ္အပူၯန႔ဢ္လီၯ.႗ လံာ္ရိဖွိဢ္ တဖ်ဿဢ္အံၯ မ့ဿ္ဒဢ္ကဘီဖးဒိဢ္တဘ့ဢ္ လဿအပူၯန႔ဢ္အိဢ္၀ဲဒီး လံာ္ဧိၯလဲဿ္ဧိၯ အကလုာ္ကလုာ္ တဖဢ္ဒီး ကဘီအ၀ဲအံၯ အမံၯမ့ဿ္၀ဲ (M.V. Doulos) န႔ဢ္လီၯ.

လံာ္ရိဖွိဢ္ကဘီဖးဒိဢ္တဘ့ဢ္အံၯ တဒြး၀ဲဒဢ္လဿ တဿ္အီဢ္ဘဢ္အီဘဢ္အက်ဲ၊ ဒီးထံရူာ္ကီဿ္သဲးအဘ်ဳး (စီးပြားေရးႏွင့္ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္) ဘဢ္. မ့မ့ဿ္လဿကမ်ဿဿ္ဒီး ပွၯဟီဢ္ခိဢ္ဖိအဘ်ဳးအဖွိဢ္အဂီဿ္ အဃိ၊ အ၀ဲဒဢ္လဲၯတရံး၀ဲဆူ ထံကီဿ္တဘ့ဢ္ဘဢ္တဘ့ဢ္၊ ဒုးနဲဢ္၀ဲဒဢ္လံာ္ဧိၯလဲဿ္ဧိၯသ့ဢ္တဖဢ္န႔ဢ္လီၯ. တမ့ဿ္ထဲ ဒူလီးစ္ ကဘီတဘ့ဢ္ဧိၯဘဢ္. မ့မ့ဿ္ကဘီလဿအမ့ဿ္လံာ္ရိဖွိဢ္ ဒ္သိးအီၯတဖဢ္ အိဢ္၀ဲဒဢ္စ့ဿ္ကီးန႔ဢ္လီၯ. ဟီဢ္ခိဢ္ခ်ဿ တဿ္လီဿ္လဿကဘီသန႔အိဢ္၀ဲတဖဢ္ အ၀ဲသ့ဢ္တဖဢ္လဲၯတရံး၀ဲတုၯဆူကဘီသန႔၀့ဿ္ (၄၁၀) ဖ်ဿဢ္၊ ဒီးပွၯခူဖိ၀့ဿ္ဖိ၊ လဿအဟဲကြဿ္ကီတဿ္၊ ဃုသ့ဢ္ညါ၊ ဃုမၯလိတဿ္တဖဢ္ အိဢ္၀ဲပွၯ (၂၆) ကကြဲဿ္န႔ဢ္လီၯ. ဒူလီးစ္ကဘီတဘ့ဢ္အံၯအပူၯ တဿ္ဒုးနဲဢ္လံာ္တဖဢ္ တဿ္ဂ့ဿ္တဿ္က်ိၯလဿအဘဢ္ထြဲဒီး လံာ္၊ တဿ္ဂ့ဿ္အကလုာ္ကလုာ္၊ တဿ္ဂ့ဿ္အကလုာ္အိဢ္၀ဲဒဢ္ (၄၀၀၀)၊ အိဢ္၀ဲအဘ့ဢ္ ၅ ကလီဿ္လဿ ကဘီ ဒူလီးစ္တဘ့ဢ္အံၯအပူၯန႔ဢ္လီၯ.

ကဘီဖးဒိဢ္လဿအခီဂာ္ ပီဢ္လဲဢ္ပီဢ္ၾတီၯတဖဢ္န႔ဢ္ ကဘီဖးဒိဢ္ တၯထဲနံး (၁၉၁၂) ၀ံၯဒီး လဿခံ ခံနံဢ္၀ံၯ အလီဿ္ခံ (၁၉၁၄) တဿ္တ့ထီဢ္ဘွီထီဢ္ကဘီဖးဒိဢ္ ဒူလီးစ္ ဒီး အ၀ဲဒဢ္အဂ့ဿ္ ဘဢ္တဿ္ထဿႏုာ္အီၯလဿ လံာ္ တဿ္လီၯလးမၯအသးနီဿ္နီဿ္ဒီး တဿ္တူဿ္လိာ္အီၯသ့၀ဲတဖဢ္ (The Guiness Book of Record) အပူၯအံၯ န႔ဢ္လီၯ.

ကဘီတဘ့ဢ္အံၯ ဃဿ၀ဲ ၆၈၀၄ တဢ္၊ အကစီၯထီဢ္ အိဢ္၀ဲ ၅.၅ မံထဿဢ္၊ အထီအိဢ္၀ဲ ၁၃၀.၃၅ မံထဿဢ္၊ အလဲဿ္အိဢ္၀ဲ ၁၆.၅၄ မံထဿဢ္န႔ဢ္လီၯ. အခီဢ္ထံး ဘဢ္တဿ္စးထီဢ္မၯနီဢ္မၯဃါ (မွတ္ပံုတင္) အီၯလဿကီဿ္မီလ္ထဢ္ တခီန႔ဢ္လီၯ.

လဿတဿ္နဿ္ပဿဿ္လိာ္သကိးသးလဿ ထံကီဿ္တဘ့ဢ္ဒီးတဘ့ဢ္ ခံခီယဿ္ခီအဂီဿ္ ဒူလီးစ္ ဂဲၯလိာ္ဒ္သိး ကီဿ္မုဿ္ႏုာ္တဿ္ဆဲးတဿ္လၯဒီး ကီဿ္မုဿ္ထီဢ္တဿ္ဆဲးတဿ္လၯကအါထီဢ္အဂီဿ္န႔ဢ္လီၯ. လဿကဘီပူၯအံၯ ပွၯမၯတဿ္ဖိအိဢ္၀ဲ ၃၀၀ ဂၯ၊ အိဢ္ဟဲ၀ဲလဿ ကီဿ္အဘ့ဢ္ ၃၀၊ အ၀ဲသ့ဢ္မ့ဿ္ပွၯမၯမုာ္သးမၯကလီတဿ္လဿ တဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံဒီး တဿ္တဃုထဿအဘ်ဳးဘဢ္တဖဢ္န႔ဢ္လီၯ. ဖဲအ၀ဲသ့ဢ္ဟဲတုၯလဿ ကီဿ္ပယီၯအခါ တဿ္ဒုးနဲဢ္၀ဲလံာ္ဧိၯလဲဿ္ဧိၯသ့ဢ္တဖဢ္ တကးဘဢ္ပွၯကဘီဖိ ၃၀၀ လဿထံကီဿ္ ၃၀ ဘ့ဢ္အဃိ၊ တဿ္ထံဢ္ ဘဢ္စ့ဿ္ကီးအ၀ဲသ့ဢ္တဖဢ္အထူသႏူ၊ တဿ္ဆဲးတဿ္လၯ၊ အက်ိာ္ဒီး အတဿ္ပာ္သူဢ္ပာ္သးဒီး အသကဲးပ၀ာ္ န႔ဢ္လီၯ. ဟ့ဢ္လီၯမၯဘူဢ္စ့ဿ္ကီးကီဿ္ပယီၯလဿ လံာ္ရိဖွိဢ္တဖဢ္အဂီဿ္ လီၯလဿ၀ဲစ့ဒီလဢ္ ၇ ကလီဿ္ညါ န႔ဢ္လီၯ. တကးဒံးဘဢ္ လဿထံကီဿ္၀ဲၯက်ိၯတခါဘဢ္တခါ လဿတဿ္ကူဢ္သ့ဒီး တဿ္သ့ဢ္ညါ၊ တဿ္ကဲဘ်ဳးကဲဖွိဢ္အဂီဿ္ ဟ့ဢ္လီၯမၯဘူဢ္စ့ဿ္ကီးလံာ္တနီၯနီၯန႔ဢ္လီၯ. ကြဲမုာ္စ့ဿ္ကီးဖိဒံဖိသဢ္ ၄၀၀ ဂၯလဿ ကဟဲထံဢ္ဘဢ္တဿ္ဒုးနဲဢ္လဿအမ့ဿ္ (Children’s Ship Adventure) ကြဲမုာ္စ့ဿ္ကီးတဿ္ကရဿကရိ ထံကီဿ္ခိဢ္နဿ္ ၀ဲၯက်ိၯခိဢ္နဿ္တဖဢ္ တခါဘဢ္တခါဒီး ပွၯလဿအမၯတဿ္လဿတဿ္ဆါတဿ္ပွ႔ၯ၊ တဿ္လဲၯကူဢ္ လဲၯကၯတဖဢ္စ့ဿ္ကီးန႔ဢ္လီၯ.

ကြဿ္ကဒါက့ၯ ဒူလီးစ္အကဘီတဘ့ဢ္၊ အဂ့ဿ္အတဿ္စံဢ္စိၯႏုာ္တဖဢ္ မ့ဿ္တဿ္လဿအထုးန႔ဿ္ပွၯအသး ဖးဒိဢ္ န႔ဢ္လီၯ. ကဘီအံၯဘဢ္တဿ္စးထီဢ္တ့ထီဢ္အီၯလဿ ၁၉၁၄ နံဢ္၊ ဖဲကဘီတၯထဲနံး လီၯဘ်ဿ၀ဲ ဖဲ ၁၉၁၂ နံဢ္၀ံၯအလီဿ္ခံန႔ဢ္လီၯ. မ့ဿ္ကဘီတဘ့ဢ္လဿ အသးသမူထီကတဿဿ္၊ ယံာ္ကတဿဿ္လဿကဘီလဿခီဂာ္ ပီဢ္လဲဢ္ပီဢ္ၾတီၯတဖဢ္အက်ါန႔ဢ္လီၯ. တဿ္ကတိၯ ဒူလီးစ္ ဟဲလဿဟ့းလ့ဢ္အက်ိ္ာ္၊ အခီပညီမ့ဿ္ တဿ္ခ့တဿ္ပွၯ (Servant)၊ မ့တမ့ဿ္ ကုဿ္ (Slave)၊ ပွၯလဿအမၯတဿ္ခ့တဿ္ပွၯအတဿ္မၯ၊ တခ်ဳးလဿအမံၯ ဘဢ္တဿ္ယုဿ္န႔ဿ္အီၯလဿ ဒူလီးစ္ ဘဢ္န႔ဢ္ အ၀ဲဒဢ္ဟဲခီဖ်ိဘဢ္၀ဲ အတဿ္အိဢ္မူအကလုာ္ကလုာ္စ့ဿ္ကီးန႔ဢ္ လီၯ.

လဿအခီဢ္ထံး ဒူလီးစ္ကဘီအံၯ အမံၯမ့ဿ္၀ဲဒဢ္ မဒံနဢ္ (Medina) မ့ဿ္ကဘီတဘ့ဢ္လဿ အတီဢ္ဒဢ္ တဿ္ဖိတဿ္လံၯလဿ တဿ္ဆါတဿ္ပွ႔ၯအဂီဿ္န႔ဢ္လီၯ. ဒီးပွၯလဿအဘဢ္ဃးဒီးအီၯ အဆိကတဿဿ္န႔ဢ္ မ့ဿ္ကီဿ္ အမဲရကၯ ကဘီလဲၯတဿ္လဿထံခ်ီအသ၀ံ၊ မဲလရ့ဢ္ခီပနံဢ္ (Mallary Steamship Company) န႔ဢ္လီၯ. တဿ္တ့ထီဢ္ကဘီအံၯ၀ံၯ ပာ္လီၯအီၯလဿထံက်ါဖဲ (၂၂. ၈. ၁၉၁၄) နံဢ္၊ ဒ္ကဘီတဘ့ဢ္လဿအတီဢ္ တဿ္ဖိတဿ္လံၯ လဿတဿ္ဆါတဿ္ပွ႔ၯအဂီဿ္ တဘ့ဢ္အသိးန႔ဢ္လီၯ. လဿခံ ဖဲ ၁၉၁၆ နံဢ္၊ တဿ္ကရဿကရိ အဂၯတခါလဿအမ့ဿ္ (Matsonia Steam Navigation Corporation) ပွ႔ၯန႔ဿ္အီၯ၊ အ၀ဲဒဢ္အမူအဒါ တခီမ့ဿ္၀ဲကတီဢ္၀ဲ ပသဿသဢ္ဂီၯ၊ ခီဂာ္လိာ္လဿ ၀့ဿ္ႏူယီးဒီး တဲးစဲးကီဿ္စဲဢ္၊ ၀့ဿ္၀ဲလ္ပံဢ္စထဿဢ္ အဂီဿ္န႔ဢ္ လီၯ. ဖဲဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးခီဢ္ထံးတဘ်ီ ဘဢ္တဿ္သူအီၯလဿကဆွဿထီဢ္ဆွဿလီၯတဿ္အီဢ္တဿ္အီ ဆူအမဲရကၯ အဂီ္ဿ္လီၯ.

လဿအခီဢ္ထံး ဒူလီးစ္အံၯ လဲၯတဿ္လဿ ထံခ်ီအသ၀ံ၊ ဘဢ္ဆဢ္စးထီဢ္လဿ ၁၉၂၂ နံဢ္န႔ဢ္ ဘဢ္တဿ္လဲ လိာ္ကြံာ္အီၯလဿ သိအမ့ဿ္ဘဢ္ န႔ဢ္လီၯ. စးထီဢ္ကဒီးလဿ ၁၉၃၂-၁၉၃၉ နံဢ္န႔ဢ္ ကဘီအ၀ဲအံၯ အခီပ နံဢ္ဒီး ကဘီအဂၯအခီပနံဢ္မၯသကိးတဿ္ဖဲ ဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးခံဘ်ီတဘ်ီ၊ အ၀ဲဒဢ္အမူအဒါမ့ဿ္ ကခီးတဿ္လဿ ကီဿ္အမဲရကၯပီဢ္လဲဢ္ အထံကဿဿ္နံၯန႔ဢ္လီၯ.

အ၀ဲဒဢ္စိာ္အမံၯ မဒံနဢ္ (Medina) လဿအနံဢ္ ၃၀ အတီဿ္ပူၯ ၀ံၯအလီဿ္ခံ တဿ္ကရဿကရိတခါလဿအမ့ဿ္ (Genativer Group) ပွ႔ၯန႔ဿ္ကဒီးအီၯ၀ံၯ၊ ယုဿ္န႔ဿ္ကဒီး အမံၯလဿ ရိမၯ (Roma) ဒီးမၯတဿ္စဲပနီဢ္လဿ ပနါမါ အကီဿ္ကဒီးန႔ဢ္လီၯ. လဿခံတနံဢ္ ဘဢ္တဿ္လဲလိာ္ကြံာ္အီၯဆူ ကဘီလဿအတီဢ္ ပွၯလဲၯတဿ္ဖိသ့ဢ္ တဖဢ္ လီၯဆီဒဢ္တဿ္ပွၯယူရပၯဖိလဿအအိဢ္လဿ ကီဿ္အီးစၾထ့လယါ အပူၯတဖဢ္ ဘဢ္ဆွဿထီဢ္ဆွဿလီၯ အ၀ဲဒဢ္န႔ဢ္လီၯ.

ဖဲ ၁၉၅၂ နံဢ္၊ ပွၯလဿအဘဢ္ထြဲဒီးကဘီအ၀ဲအံၯအတဿ္ဖံးတဿ္မၯတဖဢ္ တကဲထီဢ္လိဢ္ထီဢ္ဘဢ္အဃိ၊ ဘဢ္တဿ္ကိးဆါလီၯကဒီးအီၯ (ေလလံတင္) ဆူခီပနံဢ္ (Giacamo Costa Fu Andra) ပွ႔ၯန႔ဿ္ကဒီး အီၯန႔ဢ္လီၯ. အအံၯတဘ်ီပွၯပွ႔ၯတဿ္တဂၯ လဲလိာ္က့ၯကဒီး ကဘီအစဲးဖီကဟဢ္အသီ ဒီးဂ့ၯန႔ဿ္အလီဿ္ လဲၯတဿ္တနဢ္ရံဢ္ ၁၈ Knots ဒီးအမံၯဘဢ္တဿ္ယုဿ္န႔ဿ္ကဒီးအီၯလဿ ျဖဢ္ခဢ္စံဢ္ (Franca C)၊ အ၀ဲလဲၯ တဿ္လဿကီဿ္အမဲရကၯကလံၯထံးတကပၯန႔ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၉၅၉ နံဢ္န႔ဢ္ ဘဢ္တဿ္လဲလိာ္ကြံာ္ကဒီးအီၯဒ္ ကဘီလဿအဆွဿပွၯဟးကြဿ္ကီထံကီဿ္တဘ့ဢ္ဘဢ္တဘ့ဢ္၊ ၾတီဿ္၀ဲပွၯ ၃၄၅ ဂၯန႔ဢ္လီၯ.

မၯကဒီးဖဲ ၁၉၇၇ နံဢ္န႔ဢ္ ပွၯကႜဿမနံဢ္ တဿ္ကရဿကရိတခါလဿအဘဢ္ဃးဒီး တဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံတဿ္သး ကညီတဿ္၊ လံာ္အဂ့ၯလဿပွၯကိးဂၯဒဲးအဂီဿ္ (Good Books for All) တဿ္ကရဿကရိတဖုပွ႔ၯန႔ဿ္ကဒီး ကဘီ၀ဲအံၯ၊ ယုဿ္န႔ဿ္အမံၯလဿ ဒူလီးစ္ (Doulos) န႔ဢ္လီၯ. စးထီဢ္လဿ ၁၉၇၈ နံဢ္န႔ဢ္ ဟး၀့ၯ၀ီၯလဿ ဟီဢ္ခိဢ္ဒီဘ့ဢ္၊ ဒုးနဲဢ္၀ဲဒဢ္လံာ္အကလုာ္ကလုာ္ ဒ္ဘဢ္တဿ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္အီၯလဿထးအသိးန႔ဢ္လီၯ.

လဿကဘီဒူလီးစ္အံၯအမဲာ္ညါ အိဢ္စ့ဿ္ကီးဒီး လိကီးစ္ ခံ (Logos II) လဿအဟးဒုးနဲဢ္လံာ္ဧိၯလဲဿ္ဧိၯ တဖဢ္ မ့ဿ္ကႜဿမနံဢ္ တဿ္ဘူဢ္တဿ္ဘါ၊ တဿ္ကရဿကရိလဿအမ့ဿ္ (Ministry of Operation Mobilization - O.M.) သူ၀ဲလဿတဿ္ဘူဢ္တဿ္ဘါအဂီဿ္၊ ဟး၀့ၯ၀ီၯ၀ဲလဿဟီဢ္ခိဢ္ဒီဘ့ဢ္ညါ၊ ဟ့ဢ္နီၯလီၯတဿ္ဘူဢ္တဿ္ဘါ အလံာ္အလဲဿ္တဖဢ္ ဆူပွၯသူဢ္ဘီဢ္သးစဿ္တဖဢ္အအိဢ္န႔ဢ္လီၯ. O.M. အတဿ္ကရဿကရိအံၯစးထီဢ္လဿ ၁၉၅၇ နံဢ္၊ ဟး၀ဲလဿထံကီဿ္အဘ့ဢ္ ၄၀ ဒီးမၯတဿ္ခ့တဿ္ပွၯအတဿ္မၯ၊ ကဲထီဢ္တဿ္ဘ်ဳးတဿ္ဖွိဢ္ဒိဢ္မး၊ ဒူလီးစ္မ့ဿ္တဿ္ခ့တဿ္ပွၯဒီး အ၀ဲဒဢ္မၯတဿ္ခ့တဿ္ပွၯအတဿ္မၯ၊ ဒ္အမံၯအသိးအ၀ဲဒဢ္မ့ဿ္တဿ္န႔ဢ္လီၯ.
ဒူလီးစ္ (M.V. Doulos) လံာ္ရိဖွိဢ္လီၯဘီလီၯမုဿ္လဿထံဖံးခိဢ္တဖ်ဿဢ္.








ဟံးန႔ဿ္အီၯလဿ ဖုကႜ႔မ္စ္ အလံာ္ ႃလံာ္တဿ္ကူဢ္သ့တဿ္သ့ဢ္ညါအကလုာ္ကလုာ္ အဘ့ဢ္ (၄-၅)႗ အပူၯန႔ဢ္လီၯ.

Posted in: တဿ္ကူဢ္သ့တဿ္သ့ဢ္ညါအကလုာ္ကလုာ္